Erasmus voor studenten Frans of Engels: een doordachte keuze of een afschrikwekkende verplichting?

Ieder jaar vertrekken enkele derdejaarsstudenten naar het buitenland of naar Wallonië. Voorlopig doen ze dat uit vrije wil, maar wat als deze reis nu eens verplicht wordt? Zullen studenten dan nog altijd even enthousiast het ouderlijk nest verlaten om in het buitenland te gaan studeren? Absoluut! kon een interview bemachtigen met meneer Exelmans, mevrouw Molenaers, enkele studenten Frans en Engels en een Waalse Erabelstudent.

Wat houdt de verplichting van Erasmus of Erabel in?

“Erasmus en Erasmus Belgica (Erabel) behoren tot het internationaliseringsprogramma”, zegt meneer Exelmans, departementshoofd BaSO UCLL (Campus Diepenbeek). “Het Vlaamse hoger onderwijs moet rekening houden met een aantal streefcijfers in verband met internationalisering. Zo schrijft de Vlaamse overheid voor dat 20 procent van de studenten van een hogeschool een internationaal georiënteerde opleiding zou moeten volgen. Dat percentage is niet vastgelegd in een wet, maar het is slechts een streefcijfer. De overheid volgt die cijfers wel op en ze worden meegenomen in de evaluatie van de school. Op congressen wil men dat streefcijfer echter verhogen tot 30 à 33 procent. De Vlaamse overheid droomt er eigenlijk van dat 100 procent van de studenten naar het buitenland vertrekt voor ofwel een korte ofwel een lange periode”, vervolgt het departementshoofd.

“Studeren in het buitenland is vaak duurder dan in het binnenland, waardoor de overheid niet zomaar elke student kan verplichten om op Erasmus te gaan. Daarom zou het ideaal zijn als hogescholen of universiteiten de studenten Frans en Engels als eerste groep naar het buitenland zou kunnen sturen. Voor hen is het immers belangrijk dat ze hun Frans of Engels verbeteren. Voorlopig staat de verplichting van Erasmus en Erabel echter niet in de ECTS-fiches, waardoor hogescholen studenten nog niet effectief kunnen verplichten om naar het buitenland te gaan”, verklaart meneer Exelmans.

Wanneer wordt Erasmus of Erabel verplicht?

“De daadwerkelijke verplichting is nog niet voor volgend jaar, maar als fusie (UC Leuven-Limburg) proberen we wel tot dezelfde conclusies te komen. We willen studenten zoveel mogelijk aanmoedigen om de beurzen, toegekend door de overheid, optimaal te benutten”, licht meneer Exelmans toe.

Hij ziet de verplichting er binnen 2 à 4 jaar aankomen. “In het kader van de verplichting, is het vooral belangrijk dat we nieuwe taalstudenten zo goed mogelijk informeren. We moeten hun duidelijk maken dat er van hen verwacht wordt dat ze deelnemen aan een kort, middellang of lang internationaliseringsproject. Studenten moeten niet per se voor een volledig semester naar het buitenland vertrekken. Een kort traject van bijvoorbeeld 10 dagen of een maand kan ook al zinvol zijn. Taalstudenten moeten inzien dat Erasmus nuttig is voor hen. Als hogeschool streven we er dus naar een internationale hogeschool te worden”, aldus meneer Exelmans.

Wat zijn de voor- en nadelen van de verplichting?

Volgens mevrouw Molenaers, docent Frans aan de UC Leuven-Limburg en verantwoordelijke van de internationalisering, heeft de verplichting van Erasmus of Erabel meer voordelen dan nadelen. “Om te beginnen leer je in het buitenland of in Wallonië een vreemde taal waardoor je uitspraak zal verbeteren en je woordenschat behoorlijk zal uitbreiden. Ook leer je op je eigen benen staan: je verblijft immers op een kot of in een gastgezin. Tot slot word je vertrouwd met de cultuur van een ander land, waardoor je algemene kennis ook zal toenemen.”

Mevrouw Molenaers staat evenwel niet volledig achter de verplichting. “Ik vind dat je studenten niet kan verplichten om naar het buitenland of Wallonië te vertrekken. Je kent de thuissituatie en de financiële toestand van het gezin tenslotte niet. Vooral het prijskaartje van sommige bestemmingen is een groot nadeel. Naar mijn mening moet men Erasmus en Erabel nadrukkelijk stimuleren, maar zeker niet verplichten.”

Hoe reageren taalstudenten op een eventuele verplichting?

De taalstudenten van de UCLL zijn het erover eens dat Erasmus een unieke kans is, maar ze twijfelen aan een verplichting. “Ik vind dat hogescholen of universiteiten Erasmus en Erabel niet kunnen verplichten. Sommige studenten hebben familiale problemen waardoor ze liever niet ver van huis weggaan”, zegt Anne Stulens, studente Frans-Engels. Emilie Morsa, studente Frans-biologie, voegt er het volgende aan toe: “Er zijn altijd studenten met een moeilijke financiële thuissituatie. Daarom vind ik dat hogescholen of universiteiten Erasmus niet mogen verplichten. Ook zijn er vaak studenten met heimwee. Zij zullen het heel moeilijk hebben in een ander land.” Volgens Anne en Emilie zal de verplichting een struikelblok zijn voor nieuwe studenten. “Ik denk dat de verplichting nieuwe taalstudenten zal tegenhouden. Iemand die echt niet naar het buitenland of Wallonië wil gaan, zal sneller afhaken en een andere studierichting kiezen”, vervolgen de studentes. Eveline Struelens, studente Frans, besluit het volgende: “Hogescholen en universiteiten zouden het internationaliseringsproject meer moeten promoten. Het zou eigenlijk een trend moeten worden om als taalstudent op Erasmus te vertrekken.”

Hoe gaat het er in Wallonië aan toe?

Absoluut! ging tot slot ook eens een kijkje nemen aan de andere kant van de taalgrens. In Wallonië hebben universiteiten en hogescholen de verplichting van Erasmus en Erabel al doorgevoerd. In de lerarenopleiding van de UC Leuven-Limburg zijn er elk jaar een aantal Waalse Erabelstudenten te gast. Laurie Decruy, een Waalse Erabelstudent, vindt dat het internationaliseringsproject bij een opleiding Frans of Engels hoort. “Wij krijgen op de eerste dag van onze opleiding al te horen dat we in het derde jaar een half jaar in Vlaanderen of in het buitenland moeten studeren. Als we voor Erabel kiezen, kunnen we naar Hasselt (Diepenbeek), Leuven, Antwerpen of Sint-Niklaas gaan. Om ons Nederlands te verbeteren, kunnen we via het Erasmusprogramma ook in Nederland studeren. Studenten Engels kunnen naar Groot-Brittannië of Ierland gaan. We mogen de bestemming wel zelf kiezen”, legt Laurie uit.

Conclusie?

Uit het interview met meneer Exelmans blijkt dus dat de verplichting nog niet zwart-wit op papier staat. Het hoger onderwijs moet er echter wel naar blijven streven zoveel mogelijk studenten in het buitenland te laten studeren.

Wil je volgend jaar toch al je Frans of Engels behoorlijk verbeteren, twijfel dan niet en schrijf je in voor het internationaliseringsprogramma.

#alternatievestages